Naturalne izotopy wodoru

Izotopy to atomy tego samego pierwiastka, różniące się liczbą neutronów. Kiedy mówimy o konkretnym izotopie jakiegoś pierwiastka, do jego nazwy doklejamy sumaryczną liczbę protonów i neutronów, jakie są w jądrze atomu, np. węgiel-14, uran-235. Wodór jest wyjątkiem. W przyrodzie występują trzy izotopy wodoru i przyjęły się ich indywidualne nazwy:

• Prot (wodór-1) – 1 proton, 0 neutronów. Nazwa prot jest rzadko używana, zwykle mówi się po prostu wodór. Aż 99,985% atomów wodoru to prot.
• Deuter (wodór-2) – 1 proton, 1 neutron. Stanowi 0,015% atomów wodoru na ziemi. Jest izotopem stabilnym, nie rozpada się. Nie jest toksyczny. Deuter w połączeniu z tlenem tworzy ciężką wodę.
• Tryt (wodór-3) – 1 proton, 2 neutrony. Występuje w śladowych ilościach. Rozpada się na hel-3 emitując cząstkę beta (elektron), przy czym energia rozpadu jest bardzo mała. Tworzy wodę super-ciężką. Najłatwiej go znaleźć w świecących breloczkach do kluczy.

Wszystkie izotopy danego pierwiastka mają zbliżone właściwości chemiczne – tworzą takie same związki chemiczne i ulegają tym samym reakcjom. Istotne różnice zaczynają się dopiero na gruncie fizyki jądrowej.